Spacerując wąskimi, nieutwardzonymi ulicami Bagamoyo,
przenosisz się z powrotem do połowy XIX wieku, kiedy to miasto było jedną z
największych osad na wybrzeżu wschodnioafrykańskim i końcowym szlaku karawany
łączącej jezioro Tanganika z morzem. Jednocześnie piękne i niepokojące, XVIII i XIX wieczne budynki koralowe Bagamoyo, specyficzne dla budownictwa suahili, służyły kiedys jako tło handlu niewolnikami w Afryce Wschodniej. Przetrzymywano tu niewolników, kość
słoniową, sól i koprę, zanim przewieziono na wyspę Zanzibar. Tu wielu odkrywców, w tym Richard Burton, Henry Morton
Stanley i David Livingstone, rozpoczelo swoje podróże w glab ladu. W 1868 r. Francuscy
misjonarze założyli Freedom Village jako
schronienie dla okupowanych niewolników.
Bagamoyo lezy okolo 75 kilometrów na północ od Dar es Salaam, na wybrzeżu
naprzeciwko Zanzibaru. Miasto jest domem dla światowej klasy zabytków
i jednego z obiektów światowego dziedzictwa UNESCO z bogatym dziedzictwem
kulturowym czekającym na odkrycie. Bagamoyo to pierwsza niemiecka stolica kolonialna i niegdyś
najwazniejszy port handlowych na
wschodnim wybrzeżu Afryki Wschodniej.To miejsce, ktore
zapisalo sie w historii Afryki – jako punkt przybycia arabskich i europejskich misjonarzy, odkrywców
i kupców w Afryce Wschodniej i Środkowej, a takze jako miejsce dziedzictwa kulturowego
upamiętniającego handel niewolnikami w Afryce Wschodniej; Bagamoyo bylo
przystankiem dla karawan handlarzy niewolnikow, kości słoniowej i kopry( miazsz z orzechów kokosowych wykorzystywany do produkcji mydła) podróżujących z ladu, od Morogoro,
jeziora Tanganika i Usambara w drodze na Zanzibar. Gdy karawany docieraly do
Bagamoyo, stad niewolnicy i towary byly dalej wysyłane drogą morską na Zanzibar, a następnie w świat. Handel niewolnikami w Afryce Wschodniej został oficjalnie
zabroniony w 1873 r., ale potajemnie trwał do końca XIX wieku.
Historia Bagamoyo
Do połowy XVIII wieku Bagamoyo było małym, raczej nieznaczącym centrum handlowym. Przedmiotami handlu były między innymi ryby, sól i guma. Większość ludności zajmowala się z rybolostwem i rolnictwem. Pod koniec XVIII wieku osiedliły sie w Bagamoyo muzułmańskie rodziny Zarabialy na życie egzekwując podatki na ludności tubylczej i handlując solą zebraną od wybrzeża Nunge na północ od Bagamoyo. Ze względu na położenie wzdłuż Oceanu Indyjskiego i będąc głównym portem i miastem wzdłuż wybrzeża Tanzanii w XVIII i XIX wieku Bagamoyo zaczelo rozwijac sie. To byl punkt końcowy na wybrzeżu dla arabskich karawan handlowych i jako najbliższy port Zanzibaru, główna arteria dla niewolników. W czasach świetności przez port Bagamoyo przeplywalo około 20.000 do 50.000 niewolników (a także ogromne ilości kości słoniowej, z których większość byla przewożona przez jeńców). Czesc niewolnikow pozostawala, by służyć elicie Bagamoyo, zdecydowana większość byla wysyłana najpierw do Zanzibaru, gdzie byli pracownikami na plantacjach goździków lub cukru; wielu innych wysłano dalej na Bliski Wschód i subkontynent indyjski. Wraz z nadejściem zniesienia handlu niewolnikami przez sułtana Zanzibaru pod koniec XIX wieku, znaczenie Bagamoyo zmalało.
 |
| Wieza Livingstown´a, Bagamoyo |
W czasach kolonialnych Niemiec Bagamoyo było pierwszą stolicą kolonii ,gospodarczą i administracyjną niemieckiej Afryki Wschodniej. Jednak z powodu płytkich wód przed Bagamoyo Dar es Salaam z portem głębinowym stał się nową stolicą niemieckiej Afryki Wschodniej w 1891 r i znaczenie Bagomoyo zaczelo spadac. Wraz z odejściem Niemców z Afryki Wschodniej rola Bagamoyo jako centrum handlowego zakończyła się i przez prawie 100 lat Bagamoyo ponownie stało się sennym miasteczkiem rybaków i rolników, w której wciąż stoi kilka niemieckich budynków kolonialnych powoli gnijących, których (zamieszkane) ruiny przypominają wspaniałe czasy Bagamoyo jako najważniejszego nadmorskiego miasta regionu
Nie oznacza to jednak, że wizyta tutaj nie jest uzasadniona. Dla osób zainteresowanych kulturą i imperium Omani wędrówka bocznymi uliczkami i zwiedzanie ruin pobliskiej Kaole to rzadkie spojrzenie na dziedzictwo afrykańskie. Poza tym wyjazd do Bagamoyo mozna polaczyc z safari w Parku Saadani lub romantycznym weekendem na Lazy Lagoon Island
Architektura Bagamoyo
Choć Bagamoyo wydaje się dziś ciche, przechodzac uliczkami mozna dostrzec slady bardzo ciekawej przeszłości. Położone w Regionie Pwani w Tanzanii, to stare miasto, którego populacja szacowana jest na 30.000, pokryte historyczną architekturą inspirowaną projektami niemieckimi, indyjskimi i arabskimi, a także nowopowstałą nowoczesną dzielnicą handlową. Niegdyś integralne z siecią handlową „Wybrzeża Suahili”, które rozciągało się na ponad 1000 kilometrów od Mogadiszu w centralnej Somalii do Kilwa w południowej Tanzanii, było również łącznikiem między afrykańskim wnętrzem a resztą świata przez wyspę Zanzibar, ktora jest zaledwie 40 kilometrow od brzegu Bagamoyo. Bagamoyo przypomina inne miasta na wschodnim wybrzeżu -
Lamu, Pale i Mombasa w Kenii - których wąskie uliczki otoczone są wielkimi
domami zbudowanymi przez zamożnych Arabów i kupców indyjskich w XIX wieku.
Masywne, gładkie ściany zewnętrzne zdobia duże, bogato rzeźbione drzwi
wejściowe, za którymi pokoje rozmieszczone są wzdłuż galerii wychodzących na
wewnętrzny dziedziniec.
 |
| Stara niemiecka Boma, Bagamoyo |
Niegdys kwitnace miasto dzis jest znane jako mji mkongwe („stare miasto”), gdzie budynki arabskie, niemieckie i indyjskie, w różnych stanach upadku i renowacji, nadal stoja wzdłuż brukowanej drogi, która biegnie równolegle do morza przez trzy dzielnice. Budynki suahili zbudowane z lokalnego kamienia koralowego i zaprawy
piaskowej są bardzo porowate, a zatem ze względu na swoją naturę z czasem
niszczone przez wilgotny klimat i deszcze. Niektóre
nieruchomości zostały zaniedbane przez nieobecnych właścicieli. Z niektórych budynkow sprzedano nawet pokrycia dachowe. Potrzebna jest publiczna kampania
uświadamiająca, aby zachęcić do zachowania tych historycznych budynków; plan
ich długoterminowej ochrony jest od dawna spóźniony. Na
szczęście Bagamoyo jest obecnie uważane za jedno z miejsc światowego
dziedzictwa, i podjeto dzialania majace na celu zachowania i ochrone fascynującej architektury gotyckiej i
afro-arabskiej w tej nadmorskiej osadzie o bogatej historii.
Atrakcje turystyczne Bagamoyo
 |
| Ogromny, prawdopodobnie 500-letni baobab, Bagamoyo |
Bagamoyo, choc niezwykle dzieki swojej fascynujacej historii, z powodu bliskości Zanzibaru pozostaje troche zapomniane. Ma to jednak i dobre strony. Miasteczko Bagamoyo zachowalo wiele ze swojej wiejskiej atmosfery, którą można delektować się na targu rybnym, nad brzegiem Oceanu Indyjskiego lub w jednej z małych lokalnych restauracji. Niespieszne tempo Bagamoyo, bliskosc pieknch plaz, zapach historii pozwala na chwile zapomnienia, a jednodniowa czy weekendowa wycieczka z Dar Es Salaam moze byc dodatkiem do safari. To miejsce, gdzie miłośnicy ruin znajda pradziwe skarby. Od zrujnowanych budynków niemieckiego rządu kolonialnego, przez stare domy arabskich kupców, aż do XIII-wiecznych ruin i grobowców Kaole, sa tu ruiny wszystkich kształtów i rozmiarów oraz stopni rozkładu. Z pajęczyna uliczek i rozpadającymi się budynkami
kolonialnymi z czasów niemieckich, centralne Bagamoyo lub Mji Mkongwe (Stare Miasto) jest warte odkrycia. Najciekawszy obszar
znajduje się wzdłuż Ocean Rd. Znajduje sie tu stara niemiecka siedziba administracji kolonialnej, Boma, zbudowaną
w 1897 r., i dom Liku, który służył jako niemiecka kwatera administracyjna. Bagamoyo ma pierwszy kościół chrześcijański na kontynencie wschodnioafrykańskim. W pobliżu Kaole znajdują się ruiny pierwszego meczetu w Afryce Wschodniej. W miejskim muzeum znajduje się wspaniała kolekcja fotografii i pamiątek związanych z Davidem Livingstone, a dom, w którym kiedyś mieszkał Henry Morton Stanley, można zobaczyć w pobliżu plaży. Okolo 45km na polnoc znajduje sie Park Narodowy Saadani. A białe piaszczyste plaże Bagamoyo są uważane za jedne z najlepszych na całym wybrzeżu wschodnioafrykańskim.
Oprocz tego Bagamoyo oferuje szereg innych miejsc wartych obejrzenia, miedzy innymi :
 |
| Ruiny Kaole XIIw, Bagamoyo |
- Ruiny Kaole z XII wieku, uważane za jeden z pierwszych kontaktów islamu z Afryką. Znajduja sie 5 km na południowy wschód od Bagamoyo. W ich centrum znajdują się pozostałości XIII-wiecznego meczetu, który jest jednym z najstarszych w Tanzanii kontynentalnej, a także jednym z najstarszych w Afryce Wschodniej. Został zbudowany w czasach, gdy sułtan Kilwa panował nad handlem przybrzeżnym, i na długo zanim Bagamoyo nabrało znaczenia. W pobliżu znajduje się drugi meczet z XV wieku i około 22 grobów, z których wiele pochodzi z tego samego okresu. Znajduje sie tam grób dwojga kochanków, którzy zginęli na morzu .Wśród grobów znajduje się kilka grobowców w stylu filarów Shirazi przypominających te w Tongoni, ale w nieco lepszym stanie, oraz małe muzeum, w którym znajdują się fragmenty chińskiej ceramiki i inne pozostałości. Na wschód od ruin, obok gęstego drzewostanu namorzynowego, znajduje się stary port, teraz zamulony, który był używany w czasach świetności Kaole. Obok ruin mozna obejrzec jedno z najstarszych drzew baobabu (ok 500lat)
 |
| Kościół Rzymsko-Katolicki, Misja Św. Ducha, Bagamoyo |
- Dom ojców misji Świętego Ducha jest jednym z wielu zabytków w mieście Bagamoyo, które mają wartość historyczną. Ma trzy historie i jest jednym z sześciu miejsc, które znajdują się w kompleksie kościoła katolickiego (parafia Bagamoyo). Kosciol Ducha Swietego to pierwszy kościół rzymskokatolicki w Afryce Wschodniej zbudowany około 1868 r. służył jako baza do prowadzenia obozu dla około 650 uwolnionych niewolników. Pierwotny Kościół Ducha Świętego, zbudowany jest podobno najstarszym kościołem na kontynencie afrykańskim we wschodniej Afryce, podczas gdy nowy kościół został zbudowany w latach 1910–1914. W 1874 r. David Livingstone został pochowany na noc w Misji Ducha Świętego; Wieża Livingstone, część oryginalnego ,starego kościoła, została nazwana na jego cześć. Pozostałe miejsca nalezace do misji to ambulatorium, dom sióstr (obecnie muzeum), wieża Livingstone, drzewo baobabu, gdzie madame de Chevalier przywiązała swojego osła, obecny kościół i cmentarz, na którym pochowano niektórych z pierwszych misjonarzy kościoła, z których wszystkie pochodzą z końca XIX wieku.
Muzeum w Bagamoyo (dom siostr)Około 2 km na północny zachód od miasta, jest katolicka misja i muzeum, do której prowadzi długa aleja w cieniu drzewa mango.To jedna z głównych atrakcji Bagamoyo, z dobrze oznakowanymi ekspozycjami z czasów świetności Bagamoyo. W muzeum znajduje się wiele sentymentalnie eksponowanych fotografii niewolników związanych łańcuchami na szyjach, eksponatów historii pracy misjonarskiej i nawrócenia na chrześcijaństwo, książek i broszur na temat prehistorii Bagamoyo, indyjskich i arabskich ościeżnic oraz kajdan, łańcuchów i bicze używane podczas handlu niewolnikami i wiele lokalnych rzemiosł drzewnych. W tym samym kompleksie znajduje się kaplica, w której złożono ciało Livingstone'a, zanim zabrano go do Zanzibaru w drodze do opactwa Westminster. Misja istnieje z założenia Freedom Village z 1868 roku i jest najstarszą w Tanzanii.- Muzeum Caravan SeraiTo nie wyróżniające się muzeum ma niewielką ekspozycję dokumentującą handel niewolnikami. Bardziej interesujące niż obecne muzeum jest miejsce, w którym zostało zbudowane, które wcześniej było punktem wyjścia dla niewolników i karawan handlowych do wnętrza.
- Stary Fort zbudowany w 1860 r. Stary fort, najstarszym z wielu historycznych budynków Bagamoyo, znajduje się w samym sercu Starego Miasta , około stu metrów od Oceanu Indyjskiego. Leży także w odległości spaceru od najstarszych historycznych budynków w mieście, takich jak Old Boma, arabska kawiarnia, stary celny i wiszące miejsce. Na poczatku wykorzystywany jako rynek, na którym handlowano roznymi towarami, nastepnie do przetrzymywania niewolników w celu wysyłki na Zanzibar. Niemcy zmienili bydynek na koszary. Po I wojnie światowej i przejęciu kraju przez Brytyjczyków, użytkowanie budynku zmieniono na więzienie, co trwało nawet po odzyskaniu przez kraj niepodległości w 1961 r. W 1974 r. stał się posterunkiem policji dla miasta Bagamoyo, zanim ostatecznie został przekształcony w miejsce pozostałości historycznych w 1995 roku.
- Istnieje również szkoła, która pochodzi z końca XIX wieku i była pierwszą szkołą wielorasową w dzisiejszej Tanzanii. Na plaży znajduje się niemiecki urząd celny (1895); Port Bagamoyo, gdzie można oglądać budowniczych łodzi w pracy; i zatłoczony targ rybny (na miejscu starego targu niewolników), z żywymi aukcjami przez większość popołudnia. Na północny zachód stąd znajduje się kilka małych uliczek wyłożonych rzeźbionymi drzwiami podobnymi do tych, które można znaleźć gdzie indziej na wybrzeżu. Dalej na południe znajduje się Stary Fort z połowy XIX wieku.
Oprocz wycieczek dla milosnikow historii
i architektury Bagamoyo oferuje atrakcje dla zainteresowanych natura oraz lokalna kultura i sztuka:
• Wycieczka do lasu namorzynowego
• Rybolostwo z lokalnymi rybakami
• Wizyta na targu rybnym
• Popoludnie na bialej plaży
• Snorkling wokol raf koralowych
• Wizyta na rynku sztuki
• Tradycyjny masaż suahili
• Tradycyjne wesele suahili
• Koncert muzyki suahili i
tradycyjne tańce
Oferujemy wycieczki dziennie z Dar Es Salaam or wyjazdy kilkudnowe. Pelna oferta tutaj
******
- Bagamoyo jest „miejscem pamięci” ludzkich cierpień i upokorzeń spowodowanych niewolnictwem i handlem niewolnikami oraz narzuceniem europejskiego kolonializmu.
- Podejmowane są próby uznania Bagamoyo za część nowego światowego dziedzictwa UNESCO „East African Slaveroute / Bagamoyo”
- Bagamoyo jest domem dla wielu grup etnicznych, w tym Wakwere, Wazaramo i Wazigua. W Bagamoyo współistnieją różne kultury, w tym ludzie arabskiego pochodzenia, dzięki czemu miasto jest spokojnym i przyjaznym miejscem dla turystów z całego świata.
- Pierwotna nazwa brzmiała bwaga moyo „połóż / odpocznij”, dopóki niemieckie wojska kolonialne nie zaatakowały wybrzeża Afryki Wschodniej, rzekomo niezdolne do poprawnego wymówienia. W ten sposób został zniekształcony do obecnej formy. Bagamoyo jest świadectwem, choć w ruinie, stuleci światowego handlu wzdłuż wybrzeża Suahili, z połączeniami z Mombasą, Mogadiszu, Półwyspem Arabskim, Persją i ostatecznie z Chinami. Nazwa suahili Bagamoyo wywodzi się z powiązań handlowych z wnętrzem: Bwaga oznacza zarówno „odciążenie”, jak i „położyć się”; moyo oznacza „serce”. Dla handlowców i tragarzy dotarcie do Bagamoyo po dlugich dniach lub tygodniach wedrowki bylo odpoczynkiem.Dla niewolnikow, był to początek rozdzierającego serce przymusowego odejścia. Dwuznaczność w nazwie Bagamoyo (w zostało usunięte) pozwala na miejsce dla obu perspektyw.
- Bagamoyo stało się jednym z tych smutnych miejsc „bez powrotu”, co sprawia, że jego nazwa kiSwahili brzmi raczej cynicznie. Rutynowo wykastrowani niewolnicy zwykle nie zakładali społeczności afrykańskich na ziemiach, do których zostali zabrani. Ci, którzy zostali zmuszeni do niewolnictwa w nadmorskich miejscowościach, takich jak Bagamoyo, gdzie niewolnictwo zostało zniesione dopiero w 1922 r., często jeszcze dziś nazywają się niewolnikami Mtumwa. To praktycznie uniemożliwia zawarcie związku małżeńskiego innego niż z potomkiem niewolników, a „praca niewolnicza”, taka jak rolnictwo, jest nadal lekceważona przez mieszkańców wybrzeża
- Ogromny baoabab niepopodal ruin Kaola. Baobab jest dość magicznym drzewem, nie wszyscy w lokalnej społeczności podchodzą do niego bez obaw, a na pewno nie w nocy. Istnieje jednak tradycja, zgodnie z którą możesz przedłużyć swoje życie, chodząc wokol drzewa raz (lub więcej razy?). Zrobiłam jedną rundę, więc zobaczymy. Inna tradycja głosi, że kiedy wbijesz gwóźdź w drewno, cokolwiek sobie życzysz (powiedzmy, kariera polityczna), przetrwa tak długo, jak długo żyje drzewo.
- Baobab obok Misji Ducha Swietego. Na tyłach budynku i obok ambulatorium znajduje się baobab, wiaze sie z nim hstoria. Mówi się, że młoda francuska misjonarz, pani Chevalier, która prowadziła aptekę na Zanzibarze, zapięła łańcuch do drzewa, aby zawiązać osła, i ostatecznie o tym zapomniała. Z biegiem lat drzewo rosło dalej, aby połknąć łańcuch. W 2012 r. Dodano kolejne 34 pierścienie łańcuchowe, aby zachować historię drzewa.
- Po uzyskaniu niepodległości Bagamoyo zostalo stolicą regionu. Dziś Bagamoyo ma około 35 000 mieszkańców
- Jakaya Mrisho Kikwete, tanzański polityk, który był czwartym prezydentem Tanzanii, sprawujący urząd w latach 2005-2015 pochodzi z Bagamoyo
Informacje
- Do bagamoyo mozna dostac sie autobusem z Dar Es Salaam. Kilka razy dziennie autobusy kursują między Dar es Salaam i Bagamoyo. Przystanek autobusowy w Dar es Salaam znajduje się w centrum miasta.
- Alternatywą jest wynajęcie samochodu z Dar do Bagamoyo (mozemy zorganizowac) lub skorzystanie z usługi transferu hoteli w Bagamoyo(dostępne tylko po wcześniejszym zamówieniu pokoju hotelowego).
- Istnieją plany podjęcia usługi promowej między Zanzibarem a Bagamoyo, ale najpierw Bagamoyo potrzebuje nowego molo na południu Bagamoyo w pobliżu Kaole. Przeplywanie „dhow” (tradycyjna żaglówka) jest obecnie niedozwolone dla obcokrajowców.
- Od 2003 r. droga między Dar es Salaam a Bagamoyo jest przebudowywana z funduszy UE. Podróż trwa około 45 minut (w nocy, w niedzielę) lub 2 1/2 godziny (podczas korkow Dar es salaam).
- Z Bagamoyo jest droga do Parku Narodowego Saadani ( w porze deszczowej tylko autem z napedem na 4 kola). Park Saadani jest interesujaca opcja na jednodniowe safari z Bagamoyo lub z Zanzibaru
- Jesli chcesz spedzic romantyczny weekend albo miesiac miodowy- rowniez tu znajdziesz- niedaleko znajduje sie Lazy Lagoon, prywatna wyspa z pieknymi plazami.Wiecej informacji znajdziesz tutaj.
- Miesiące od czerwca do października to świetny czas na wizytę, ponieważ jest to pora sucha, kiedy opady prawie nie występują. Niebo jest czyste, a wody morza są oszałamiająco szafirowo-niebieskie z kontrastowym lazurem. To najlepszy czas na opalanie, pływanie i nurkowanie z rurką.
- Jeśli odwiedzisz Bagamoyo od marca do maja, doświadczysz monsunów tropikalnych. To długie deszcze, podczas gdy krótkie deszcze spadają w listopadzie i grudniu. Styczeń i luty to upalne, wilgotne miesiące ze sporadycznymi opadami i dużą ilością słońca. Od czerwca do września są chłodniejsze miesiące Kwatery przybrzeżne obniżają ceny w tych dwóch mokrych porach roku. Bagamoyo jest nadmorskim miastem, w związku z czym obserwuje się większe opady niż w innych częściach Tanzanii. Poziomy wilgotności sjest wyższy, a temperatury zależne od miesiąca podróży mogą wynosić od wysokich od 28 do 34 stopni C i niskich od 19 do 24 stopni C.
- Bez względu na porę roku, w której wybierzesz się do Bagamoyo, czy to na wakacje na plaży, czy po prostu historyczną wyprawę po wiejskiej osadzie, Bagamoyo oferuje interesującą, ale niewielką ofertę zakwaterowania do wyboru. Większość nadmorskich domków i hoteli znajduje się w północnej i południowej części Bagamoyo i oferuje wygodne miejsca na pobyt w dobrej cenie.
*****
Be happy, my soul, release all cares, for we soon reach the place you yearn for
The town of palms, Bagamoyo!
When you were far away, how my heart ached when I thought of you, you pearl
You place of happiness, Bagamoyo!
The women wear their hair parted; you can drink palm wine all year through
In the gardens of love of Bagamoyo!
The dhows arrive with streaming sails to take aboard the treasures of Europe
In the harbor of Bagamoyo!
Oh, such delight to hear the drums and the lovely girls swaying in dance
All night through in Bagamoyo!
Be quiet, my heart, all cares are gone. Let the drumbeats rejoice:
We are reaching Bagamoyo!
— Song of the Caravan Porters
(circa 19th century, original in Swahili)
Bądź szczęśliwa, duszo moja, uwolnij wszystkie troski, bo wkrótce dotrzemy do miejsca, za którym tęsknisz
Miasto palm, Bagamoyo!
Kiedy byłeś daleko, jak bolało mnie serce, gdy o tobie myślałem, perle
Jesteś miejscem szczęścia, Bagamoyo!
Kobiety mają rozchylone włosy; przez cały rok możesz pić wino palmowe
W ogrodach miłości Bagamoyo!
Dhows przybywają ze strumieniowymi żaglami, aby zabrać na pokład skarby Europy
W porcie w Bagamoyo!
Och, taka radość słyszeć bębny i cudowne dziewczyny kołyszące się w tańcu
Przez całą noc w Bagamoyo!
Bądź cicho, moje serce, wszystkie troski zniknęły. Niech bębny radują się:
Docieramy do Bagamoyo!
- Piesn Tragarzy
(około XIX wieku, oryginał w języku suahili)
